มูลนิธิชุมชนสงขลา (Songkhla Community Foundation)

ก๊ะมลินี กาเดร์ ประธานชุมชนริมคลองร.1 เทศบาลนครหาดใหญ่ ปัจจุบันอายุ 55 ปี แต่ก็ยังแข็งแรงทำงานได้หลายอย่างทั้งงานชุมชนและส่วนตัว

ปกติเป็นคนชานเมือง ไม่มีประสบการณ์ปลูกผักมาก่อน บ้านที่อยู่ที่ดินด้านข้างก็เป็นดินถมที่ มีท้ั้งกรวด ลูกรัง ทำประโยชน์ได้ยาก ความที่เห็นกิจกรรมปลูกผักผ่านตามาก็อยากทำบ้าง ได้เงินของสสส.มาลงที่ชุมชน จึงเป็นโอกาสได้นำเยาวชนมาร่วมกิจกรรม นำเด็กๆมาปั่นจักรยาน วางแผนให้มาพักเหนื่อยที่บ้านจะได้กินผักปลอดสารพิษไปด้วย

ช่วงแรกของการทำกิจกรรม ได้ปรับที่ครั้งใหญ่ นำดินใหม่มาลงกลบที่ดินเดิม ปลูกผักจนโต

"ผักขึ้นสวย ได้กินได้ขาย ได้แจกจ่ายให้สมาชิกในชุมชน แต่หญ้าก็ขึ้นตามด้วย" ก๊ะเล่าความหลังเมื่อเกือบสองปีที่ผ่านมา

ปัญหาใหญ่กว่านั้นคือ ดินที่ปลูกผักรุ่นแรก กลืนกลายกับดินเดิมแข็งเป็นคอนกรีต หญ้าก็ขึ้นเขียว ฟาดฟันกับหญ้าอยู่พักใหญ่ก็ยอมแพ้

มารอบนี้หลังจากเรียนรู้การเตรียมดิน การเตรียมต้นกล้าและเปลี่ยนรูปแบบมาเป็นสวนผักคนเมือง ลำดับแรก ไม่ต้องไปฟาดฟันกับหญ้า ต่อมาก็เพิ่มการมีส่วนร่วม ดึงเยาวชน ดึงชุมชนมาร่วมปลูกผัก ออกแบบแปลงผักให้เป็นแปลงไม้เฌอร่า 6 แปลง ปูไวนิลบนดินปล่อยให้หญ้าสลบตายไปเอง จัดการผักในแปลงบนไวนิลแทน

ลงมะพร้าวสับ ขุยมะพร้าว รองพื้น ลงดินเติมไปอีกหน่อย แปลงละ 12 กระสอบพอให้รากผักยึดหน้าดินได้ รดน้ำให้ชุ่ม ลงกล้าผักที่เพาะไว้ รดน้ำให้ชุ่มเช้าเย็น พรวนดิน เติมปุ๋ย แล้วก็ขึงแสลนลดความร้อนที่แผดเปรี้ยงในหน้าแล้งปีนี้

ไม่ถึงเดือนผักที่ปลูกไว้ก็เริ่มโตบานสะพรั่ง ออกดอกออกผลให้ชื่นใจ "การเรียนรู้ใหม่ครั้งนี้ กลายเป็นจุดสนใจของคนที่ผ่านไปมา ได้คุย ได้ถาม ได้มาแลกเปลี่ยนประสบการณ์การปลูกผัก ที่สำคัญ เช้าเย็นได้รดน้ำ ได้ความสุขที่เห็นผักที่เราปลูกเติบโต"

ขณะเดียวกันก็ได้เรียนรู้การจัดการแมลงที่มากินใบ หรือแมวที่มาอาศัยความเย็นจากแปลงผักหลบร้อน แล้วก็จัดการกับแดดแรง ที่ทำให้ต้นกล้าตายไปพอสมควร จนถึงทำโครงขึงแสลนคลุมอีกชั้น

"ต่อไปตั้งใจจะให้เด็กๆมาเรียนรู้ ยกแปลงให้ทำ ผักโตเด็กจะได้นำไปขาย นำเงินมาออมเก็บไว้ให้พวกเขาได้ใช้ ฝึกฝนนิสัยการออม" ก๊ะเล่าความตั้งใจ

เด็กๆคืออนาคต ผักก็คืออนาคต เป็นสิ่งที่ลงมือทำในวันนี้แล้วเห็นผลได้จริงในวันข้างหน้า

แล้วก็เป็นปัจจุบันขณะของก๊ะมลินี กาเดร์