มูลนิธิชุมชนสงขลา (Songkhla Community Foundation)

การประชุม “2 ปีข้างหน้าอยากจะเห็นสังคมไทยเป็นอย่างไร” โดยมีวิทยากร คือ อ.ชัยวัฒน์ ถิระพันธ์ เมื่อวันที่ 26 สิงหาคม 2551 ณ ห้องสิงห์ทอง 1 โรงแรมสิงห์โกลเด้นเพลส

โดยคุณชิต สง่ากุลพงศ์ ประธานกรรมการมูลนิธิชุมชนสงขลา กล่าวต้อนรับอ.ชัยวัฒน์ ถิระพันธ์ ที่จะมาชวนคิดชวนคุยพัฒนาศักยภาพการทำงานของคนในจังหวัดสงขลา โดยร่วมแลกเปลี่ยนในหัวข้อ “2 ปีข้างหน้าอยากจะเห็นสังคมไทยเป็นอย่างไร”

อ.ชัยวัฒน์ ถิระพันธ์ กล่าวถึงจุดประสงค์การเชิญทุกคนมาร่วมคิดถึงอนาคต และเล่าย้อนประวัติชีวิตในวัยเด็ก ช่วงอายุ 25 ปี อยู่ในต่างประเทศ ได้รับแรงบันดาลใจจากอ.ป๋วย อึ้งภากรณ์ มีความห่วงใยบ้านเมืองที่อยู่ในยุคเผด็จการทหาร เป็นที่มาของความคิดที่จะช่วยสังคมให้ดีขึ้น ต่อมาได้มาช่วยงานคุณบุญชู โรจนเสถียร  ที่มีความฝันไม่ต่างกับอ.ป๋วย อึ๊งภากรณ์

ปัจจุบันสภาพสังคมไทยกำลังประสบปัญหาทั้งเศรษฐกิจ สังคม คุณธรรม จริยธรรม  คนเก่งที่มีมากกระจายอยู่ทั่วไป แต่อำนาจทางการเมืองอยู่ในกลุ่มนักการเมืองไม่มากนัก
ทฤษฎีของความซับซ้อน ที่โลกกำลังเผชิญ ภัยก่อการร้าย ระบบนิเวศ ความเสือมทางจริยธรรม สุขภาพ พลังงาน ประชากรล้นโลก ขณะที่ความสามารถของคนในการรับมือ

ความซับซ้อนเริ่มจากภาวะปกติไปสู่ภาวะที่วุ่ยวาย ซับซ้อน ขณะที่ภาวะของมนุษย์เมื่อเจอกับภาวะซับซ้อน จะไม่สามารถรับมือกับปัญหาได้ นับแต่ปี 1991 โลกเข้าสู่โลกาภิวัตน์เต็มรูปแบบ

ปัจจุบันมี 3 ความซับซ้อน คือ ตัวละครมีมากขึ้น ไม่รู้บทบาทว่าใครเป็นใคร จำเป็นต้องนำคนหลายคนมาคุยกัน กับความซับซ้อนที่เกิดจากคนละที่ละเวลาแต่มากระทบกับเราได้ และความซับซ้อนที่เกิดขึ้นฉับพลัน(ภัยพิบัติ โรคร้ายต่างๆ)

ทำอย่างไรที่จะยกระดับความสามารถของมนุษน์อยู่เหนือปัญหา?

มีการวิเคราะห์ว่าคลื่นทุนนิยมจะขึ้นๆลงๆช่วงละ 50 ปี จากผลของการเกิดนวตกรรม คลื่นที่ 4 มีรถยนต์เป็นตัวเคลื่อน ลูกที่ 5 เป็นนวตตกรรมด้านเทคโนโลยีการสื่อสาร และกำลังจะเข้าสู่คลื่นลูกที่ 6 คาบเกี่ยวกับเรื่องอิเลคโทรนิค และนวตกรรมทางปัญญาและความรู้ (จะเกิดในอีก 10 ปีข้างหน้า) โดยมีสุขภาพเป็นผลผลิตสำคัญ ชาติไหนสามารถทำให้เกิดความร่วมมือกัน สังคมจะไปได้รวดเร็ว

มีโมเดลที่ดีของฟินแลนด์ ที่อยู่ได้ในโลกสังคมเครือข่าย  มีการแก้กฎหมายเปิดโอกาสให้ชาวต่างชาติโอนสัญชาติเป็นฟินแลนด์ได้ มีแรงงานต่างชาติมาช่วยเติมสังคมผู้สูงอายุในอนาคต เป็นแผนที่มองการณ์ไกลไปถึง 20 ปีข้างหน้า มีการพัฒนาเยาวชนให้มีใจสาธารณะ มีทักษะที่ดี มีการวางฐานการศึกษา
แล้วสังคมไทยล่ะที่กำลังวิกฤต จะมีโอกาสแปลงวิกฤตมาคิดใหม่ได้หรือไม่

ประเทศกำลังต้องการโครงสร้างใหญ่มาสร้างปัญญา ความคิด

การกระจายความคิดใหม่ๆ เริ่มต้นด้วยคนเพียง 2.5%(ผู้ริเริ่ม) ส่งผลต่อคน 13.5%(นักทดลองของใหม่) ส่งต่อถึงคนอีก 34%(พวกตื่นกระแส) พอกระแสตกจะมีพวกตามกระแสอีก 34% แล้วก็มีพวกไม่แยแสอีก 16% กลุ่มคนที่น่าสนใจจริงๆก็คือคน 2.5%

ประเด็นแลกเปลี่ยน

• ขาดช่องทางเข้าสู่การเมืองหรือทางนโยบายโดยตรง

• การเชื่อมร้อยคน 2.5% ก่อตั้งชุมชนแห่งการเรียนรู้ เอาความสามารถมาถักทอกัน ยกระดับความสามารถของตนเอง บนฐานการให้สังคม

• สภาวะมนุษย์จะเป็นตัวสร้างความเปลี่ยนแปลง
  

• อนาคตที่เราปรารถนาจะมีได้ ต้องมีการจัดองค์กรแห่งการเรียนรู้ ที่ตั้งอยู่บนฐานการสร้างแรงบันดาลใจ การสนทนาที่เกิดการผลิดอกออกผลทางปัญญา และความเข้าใจในเรื่องความคิดเชิงระบบ(โลกที่เป็นจริง)
  
• การเรียนรู้มีหลายรูปแบบ เช่น การเรียนรู้แบบชั้นเดียว กับการเรียนรู้ที่ลึกซึ้ง
  

• โลกของอนาคตเราสู้กับอะไร(คุณภาพคน) แล้วเราอยู่ตรงไหนในวันนี้

• ให้ความสำคัญกับสถาบันครอบครัว เริ่มต้นจากตนเอง  แล้วเชื่อมโยงไปถึงชุมชน ท้องถิ่น ชาติ โลก