มูลนิธิชุมชนสงขลา (Songkhla Community Foundation)

ขอใหญ่ด้วยคน

ตื่นเต้นเร้าใจกับการคิดการไกลของผู้คน ในพื้นที่ต้นน้ำเมืองนครศรีฯ

ต้นมังคุด ร้อยปีห้าร้อยปีมีอยู่มากมาย รวมทั้งต้นไม้ขนาดใหญ่หลากหลายชนิดเจ้าของสวนยางพารา สวนทุเรียน สวนมังคุด จำนวนมาก สร้างรุกขมรดก ไว้ให้ลูกหลาน ซึ่งต่างเชื่อตรงกันว่า”วันข้างหน้าลูกหลานจะมีทรัพย์สินอย่างเพียงพอ”

มีอยู่รายหนึ่ง ชื่อจรูญ สุวรรณรัตน์ อายุ 70 ปี เขามี”ต้นกะบากยักษ์”อยู่ในสวนมรดกที่รับตกทอดมาจากพ่อ อยู่บ้านคันเบ็ด ตำบลเขาแก้ว อำเภอลานสะกา

ก็ตื่นเต้น อยากรู้และไปดูให้เห็นกับตา      ว่าจะใหญ่จริงเหมือนที่เคยไปดูที่จังหวัดตากไหม ซึ่งทราบว่าสามารถไปได้ไม่ยากนัก รถยนต์ก็ไปกันได้ แต่ก็ยังต้องเดินเท้าต่อไปอีกด้วย

เช่นเดียวกับกะบากยักษ์เมืองตาก แต่ที่น่าสนใจเป็นพิเศษคือกะบากต้นนี้อยู่ไม่ห่างไกลจากชุมชนบ้านคันเบ็ดมากนักปกติชุมชนนี้เป็นจุดรับซื้อผลไม้จากชาวสวน และยังมีไม้กวาดดอกหญ้าที่ชาวบ้านมัดสานด้วยหวาย ทาน้ำมันยาง อย่างดี ทนทานใช้งานได้นานๆ เป็นสินค้าอีกตัว

ที่จุดจอดรถ มีแอ่งน้ำใส ไหลแรง คลองคันเบ็ดชวนให้ลงเล่นก่อนจะไปถึงต้นกะบากยักษ์

บนเส้นทางก็ยังชวนให้ทึ่งกับบรรดารถมอเตอร์ไซค์ ไต่ภูเขา ที่ชาวสวน หนุ่มแก่

หญิงชายขับขึ้นเขาลงเขากันอย่างคล่องแคล่วว่องไว

เราเดินเท้าผ่านสวนผลไม้แวะเข้าไปหาต้นกะบากยักษ์ที่ตั้งใจไว้  แต่ต้องบุกป่าผ่าดงกันสักหน่อย ซึ่งดูเหมือนว่าเราน่าจะเป็นคณะผู้บุกเบิกเปิดโฉมกะบากยักษ์เมืองคอนต้นนี้

เมื่อถึงที่เป้าหมาย ต้นกะบากยักษ์ มองดูไกลๆดูเหมือนจะไม่ค่อยจะโดดเด่นสักเท่าไหร่ เพราะมีบรรดาต้นไม้ใหญ่ๆละลานตาไปหมด ต้นเหรียงใหญ่ เคียงบังตา ต้นแซะใหญ่แอบแนบข้าง รายรอบไปด้วยต้นทุเรียนขนาดใหญ่ เมื่อเดินเข้าไปใกล้ จึงได้พบความยิ่งใหญ่อลังการของต้นกะบากยักษ์ คุณจรูญ เจ้าของสวน บอกว่า เราต้องระวังผึ้งหลวงที่มาเกาะทำรังอยู่บนกิ่งปางของกะบากต้นนี้ ซึ่งมักจะมีอยู่คราวละหลายรัง ชาวบ้านแถบนี้จะเรียกว่า”ยวนผึ้ง”ถ้าตัวผึ้งจะเรียกกันว่า”ผึ้งยวน”เป็นที่รู้กันดีว่า ผึ้งยวนมักจะดุ ถ้าถูกรบกวน จากนักตีผึ้งที่สามารถปีนไต่ไปสูงถึง 20-40 เมตรและยังมี”นกรุ้ง”มาจิกตีกินน้ำผึ้ง ตัวอ่อนผึ้ง ด้วย

กะบากเมืองคอน”ขอใหญ่ด้วยนะ” ทีมงานรุกขมรดกเพื่อลูกหลานและคุณจรูญ สุวรรณรัตน์ เจ้าของสวน เริ่มลงมือแผ้วถางรอบโคนต้นกะบาก ต้นนี้ทันที การตรวจวัดรอบโคนต้น วางระยะห่างจากพื้นดิน ครึ่งเมตร เมื่อทำการวัดโดยรอบแล้วผลออกมาว่าเส้นรอบโคนต้นได้ 16.40 เมตร แหงนดูขนาดลำต้นแล้ว ชัดว่าทั้งสูงทั้งใหญ่ ประมาณเคร่าๆว่า น่าจะไม่น้อยกว่า 50 เมตร

เรื่องวัดความสูงของกะบากยักษ์เมืองคอนต้นนี้ เห็นร่วมกันว่าน่าจะต้องไหว้วาน”พญาวานร” แต่ก็ยังหวั่นเกรงผึ้งยวน(ผึ้งหลวง)จะเข้าต่อยตีเอา ทั้งคนทั้งลิง  นึกว่าก็ยังคงอยากจะใช้วิธีการนี้อยู่

เสร็จกิจสำรวจกะบากยักษ์เมืองคอน เราเดินทางลัดเลาะผ่านแนวถิ่นอาศัยของชาวสวน ด้วยความคุ้นเคยกับคุณจรูญ เจ้าบ้านตะโกนเรียกให้แวะพักกินน้ำกินท่ากันก่อนเจ้าบ้านรับรองด้วยมะละกอกินกันไปคุยกันไป เจ้าของบ้าน ได้กล่าวว่า”มาดูกะบากแล้ว ทำไมไม่ดูต้นตีนเป็ดต้นใหญ่โน้นบ้างละ”

เมื่อเห็นแล้วร้องว้าวใหญ่จริงออนี่เจอแล้ว พญาตัวจริงต้นใหญ่สมชื่อพญาสัตบรรณ จริงๆ”...เสียงรำพึงอย่างตื่นเต้นจากทีมงานสำรวจ

ทำให้ทุกคนต้องลงมือพิสูจน์ พญาสัตบรรณต้นนี้โดยทำการตรวจวัดรอบโคนต้นผลออกมาเส้นรอบวงโคนต้น 8.50 เมตร

ตื่นเต้นระทึกใจด้วยกันทุกคน อิ่มแล้วบอกลาเจ้าของบ้าน แต่เราไม่ลืมที่แวะหาไม้กวาดดอกเลาฝีมือผู้เฒ่าขาวชุมชนบ้านคันเบ็ด

สบายใจจัง วันนี้เป็นวันเปิดเผยโฉมกะบากยักษ์เมืองคอน

พิชัย ศรีใส  บันทึก

29 กันยายน 2563