มูลนิธิชุมชนสงขลา (Songkhla Community Foundation)

เมืองสงขลามีประวัติพัฒนาการที่ยาวนาน มีการเจริญเติบโต มีการเสื่อมถอย ครั้งแล้วครั้งเล่า ตามเหตุตามปัจจัย เป็นที่ตั้งเมืองมาหลายแห่งก่อนจะมาตั้ง ณ ที่ตั้งปัจจุบันคือ ณ ตำบลบ่อยาง ทั้งนี้ด้วยเหตุปัจจัยทั้งทางภูมิประเทศ สังคม และวัฒนธรรม ที่เกิดขึ้นคงอยู่ในช่วงนั้นๆ

กล่าวคือ ทางด้านภูมิเทศ หรือภูมิลักษณ์ ที่ประกอบด้วยภูเขา แม่น้ำ ลำคลอง ที่ราบ ป่าไม้ และชายฝั่งทะเล ซึ่งมีทั้งทะเลสาบ และทะเลหลวง ปัจจัยเหล่านี้ได้เป็นตัวดึงดูดให้ผู้คนเข้ามาตั้งรกราก โดยเฉพาะบริเวณปากน้ำ ทั้งปากทะเลสาบ และปากคลองน้อยใหญ่ แล้วค่อยขยายตัวขึ้นไปตามสายน้ำ เช่น สายคลองภูมี คลองอู่ตะเภา คลองนาทับ คลองเทพา เป็นต้น ที่เอื้อต่อการติดต่อสื่อสารทางน้ำ  ระหว่างเมือง หรือชุมชน ทางด้านการค้ากับต่างประเทศ สงขลามีทะเล มีลำน้ำ ลำคลอง เป็นเส้นทางคมนาคม ที่เอื้อต่อการทำการค้าระหว่างประเทศมาช้านาน โดยลงทุนน้อย คือลงทุนเฉพาะการต่อเรือ ก็สามารถเดินทาง และนำผลผลิตไปซื้อขายกันได้โดยง่าย

ทำให้สงขลาเป็นสังคมพหุเชื้อชาติ และวัฒนธรรมมายาวนาน กลุ่มชาติพันธุ์ที่มีบทบาทอยู่ในสังคมปัจจุบัน ก็คือกลุ่มชาติพันธุ์ที่เคยมีมาในอดีต เช่น กลุ่มไทยเชื้อสายจีน เชื้อสายมลายู และกลุ่มฝรั่ง ที่เคยเข้ามาทำธุรกิจการค้าในอดีต ปัจจุบันกลุ่มเหล่านี้ก็ยังมีบทบาทอยู่ และเติบโตไปด้วยกัน แต่กลุ่มที่มีอิทธิพลสูงสุดปัจจุบันเป็นคนไทยเชื้อสายจีน และเชื้อชาติไทย และรองลงมาคือกลุ่มเชื้อชาติมลายูและกลุ่มฝรั่งยุโรป