มูลนิธิชุมชนสงขลา (Songkhla Community Foundation)

"สวนลุงนุ้ยป้าสาว"

ป้าประดับ นวลบุญ หรือป้าสาวเล่าว่าย้อนหลังไปเมื่อ 5 ปีที่ผ่านมา ลุงนุ้ยสามีซึ่งมีพื้นฐานความรักด้านการทำเกษตร นำหน้าดินสวยๆที่เหลือจากการถมที่ซึ่งเป็นธุรกิจหลักของครอบครัวมาถมในพื้นที่ 3 งานปรับพื้นที่รองรับการปลูกผัก สวนลุงนุ้ยป้าสาวอยู่ใกล้ริมคลองชลประทาน ควนลัง หาดใหญ่ เริ่มปรับแนวคิดการปลูกผักจากการใช้ปุ๋ยเคมีมาสู่แนวทางเกษตรอินทรีย์หลังจากที่ได้เข้าร่วมกลุ่มสวนผักคนเมือง ได้เข้าเรียนรู้การปรุงดิน การเพาะต้นกล้า การจัดการศัตรูพืช เทคนิคการปลูกจากแหล่งเรียนรู้สวนผักคนเมืองหาดใหญ่ทั้งสวนเบญจพฤกษ์ สวนปู่กับย่าและอื่นๆ นำมาปรับใช้กับสวนของตน

เริ่มด้วยการปรับหน้าดินซึ่งเป็นดินถม หมักดินในจุดที่เป็นแปลงผักด้วยวัสดุที่มีความโปร่ง เช่น แกลบดิบ แกลบดำ ขุยมะพร้าว อาศัยน้ำหมักชีวภาพช่วงเร่งการย่อยสลาย แยกกระบวนการหมักดินต่างหากนำมาปรับดินในบริเวณที่ปลูกเป็นจุด เป็นแปลงไปเรื่อยๆจนพบว่าหน้าดินเริ่มฟู ร่วนซุย

ป้าสาวออกแบบพื้นที่เอาไว้อย่างสวยงาม ด้านหน้าซ้ายมือ เป็นที่พักและจุดบริการน้ำ กาแฟ มีโต๊ะนั่งพัก สนทนา ด้านขวามือเป็นจุดโชว์แปลงผักยกแคร่ที่มีผลผลิตสวยงามดึงดูดสายตา สร้างความประทับใจแรกเห็นต่อผู้มาชม ผักยกแคร่ขาด 1 เมตรx3-4 เมตร สูง 80 ซม. ปลูกทั้งคะน้า กวางตุ้ง ผักบุ้ง ปัจจุบันเน้นผักเคล ผักสลัด มีอยู่ 4 แปลง ด้านในถัดไปจะเป็นพื้นที่ผักสวนครัว ไม้ผล มะละกอ กล้วย มะเขือพวง พริก มะกรูด มะนาว มะม่วงหาวมะนาวโห่ อีกฟากเป็นไม้ผลที่สามารถขึ้นค้าง พวกเสาวรส ผักในกระถาง ปลูกแบบผสมผสาน ให้ผักแต่ละชนิดหลากหลาย มีพืชสมุนไพรแทรกเพื่อไล่แมลง และปลูกแบบหมุนเวียน ไม่ปลูกซ้ำ

และด้านในสุดวางเต้นท์ สำหรับปรุงดิน เลี้ยงไส้เดือน ทำน้ำหมักชีวภาพ ทำปุ๋ยหมัก

ด้วยการปรุงดินที่ถูกวิธี บวกกับการเพาะต้นกล้า คัดต้นกล้าที่แข็งแรงลงแปลงปลูกทำให้ได้ผัก ไม้ผลที่แข็งแรง จึงทำให้พบศัตรูพืชรบกวนน้อย บวกกับการดูแลอย่างใกล้ชิดของป้าสาว ลุงนุ้ยและลูกๆ เพื่อพบศัตรูพืชรบกวน จะนำไปทำลายทิ้งที่อื่น ไม่ปล่อยให้รุกลาม ตัดพาหะเช่นมด พร้อมใช้สารสมุนไพรจำพวกน้ำส้มควันไม้ เครื่องแกงฉีดพ่นทำให้ผลผลิตของสวนลุงนุ้ยป้าสาวสมบูรณ์ สวยงาม จัดเป็นสวนประณีตที่น่าดู น่าชม น่ารับประทาน

ปีที่ผ่านมา ทางมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีศรีวิชัย มาต่อยอดด้วยการชวนทำโรงเรือนต้นแบบเพื่อเพิ่มมูลค่าการผลิต ใช้เทคโนโลยีเป็นระบบปิดที่จะควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น มีระบบน้ำหยด ปุ๋ยน้ำหมัก(ขี้วัว)ที่ผ่านการกรอง โดยมีโจทย์ร่วมว่าต้องการทำในระบบอินทรีย์ซึ่งเป็นเรื่องที่ท้าทายมากๆด้วยระบบโรงเรือนปิดเหมาะสำหรับการใช้ปุ๋ยเคมีมากกว่าอินทรีย์

โรงเรือนขนาด 4x20 เมตร มูลค่า 1.8 แสนบาท ติดตั้งพัดลม แผงควบคุมอุณหภูมิ ความชื้นในดิน มีระบบน้ำหยด ระบบพ่นหมอก ถังปุ๋ยน้ำ ปั้มน้ำ พร้อมแอพพลิเคชั่นทำงานผ่านมือถือ ช่วงแรกป้าสาวปลูกผักสลัดแบบยกแคร่ ต่อมาได้ปรับเป็นปลูกเมล่อน จำนวน 50 ต้น

บทเรียนสำหรับการปลูกโรงเรือนนี้ป้าสาวพบว่า ต้องปรับระบบตั้งเวลาปิดเปิดน้ำ/ความชื้น ที่จะทำให้ลดค่าไฟในการเดินระบบ การวางกระถางลงบนแผ่นอิฐบล็อกเพื่อลดปัญหาความชื้นที่สะสมบริเวณพื้นซึ่งคลุมด้วยพลาสติก การเป็นSmart Farmer แท้จริง ก็คือ รู้จักคิด รู้จักวางแผนการปลูก การควบคุมปัญหาการผลิต เหล่านี้เป็นพื้นฐานสำหรับเกษตรกร ส่วนเทคโนโลยีนั้นมาภายหลัง และต้องปรับใช้ให้สอดคล้องกับบริบทพื้นที่ และเป้าหมายของเกษตรกร

สนใจเยี่ยมชม สนับสนุนผลผลิตของสวนลุงนุ้ยป้าสาว ติดต่อป้าสาว 096 4632147