มูลนิธิชุมชนสงขลา (Songkhla Community Foundation)

"๖ ปี ปลูกผักบนดาดฟ้า : ความรู้คู่คุณน่ะทำ"

คุณเจริญวุฒิ ไตรสุวรรณ สถาปนิกอิสระ ต้องการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ พร้อมกับแก้ปัญหาของอาคารที่พักกลางเมืองหาดใหญ่ เริ่มผุดแนวคิดปลูกผักบนดาดฟ้าบนตึกเมื่อ ๖ ปีก่อน ด้วยความต้องการหาอะไรคลุมหลังคาไม่ให้อาคารร้อนเกินไป

บวกกับต้องการปลูกผักเพื่อบริโภคในครัวเรือน คุณเจริญวุฒิเริ่มต้นด้วยการติดตั้งโครงเหล็ก ลองใช้ระบบการปลูกผักแบบไฮโดรโปรนิกส์ ทว่าต่อมาทำไปได้สักระยะ เห็นปัญหาผลหลิตได้มากเกินไป และไม่หลากหลายตรงความต้องการในการบริโภค ซึ่งต้องการผักปรุงรสประกอบอาหารในครัว และเห็นว่าผักไฮโดรยังใช้ปุ๋ยน้ำที่เป็นปุ๋ยเคมี จึงเปลี่ยนแนวคิดมาปลูกผักอินทรีย์ในกระถางแทน

พื้นที่ดาดฟ้าประมาณ ๑๐๐ ตารางเมตร ลมไม่แรง มีเนื้อที่มากพอสำหรับกิจกรรมยามว่าง คุณเจริญวุฒิใช้โครงสร้างเหล็กเดิมสำหรับวางกระถางเล็กใหญ่เพื่อความสดวกในการดูแล ไม่ต้องก้มๆเงยๆเกินไป ปลูกผักนานาชนิด ที่จะใช้ปรุงรสเพิ่มความหลากหลายในมื้ออาหาร ผักบุ้ง ถั่วฟักยาว กระเพรา โหระพา ตะไคร้ พริก ส้มจื๊ด แตงกวา ผักน้ำ ชะอม ขจร แค ชมจันทร์ ฯลฯ ปรับเปลี่ยนไปตามฤดูกาล พร้อมติดตั้งระบบรดน้ำอัตโนมัติ ใช้ Timer ตั้งเวลาเปิดปิดน้ำในแต่ละวัน

ทำไปเรียนรู้ไป ด้วยความเชื่อว่าคิดแล้วลงมือทำ ไม่รอ การเรียนรู้จะช่วยสอนให้รู้จักธรรมชาติของผักแต่ละชนิด รู้จักโครงสร้างดินที่เหมาะสม แดดที่เหมาะสม รวมถึงการดูแล จะรดน้ำมากน้อยเพียงใดพอให้ดินชุ่ม กระถางควรจะใหญ่ หรือใช้กระบะดินแค่ไหนอย่างไร แดดร้อนมากควรจะมีสแลนคลุมตรงไหน ก้นกระถางควรจะมีมะพร้าวสับ ถ่าน เศษอิฐ ซึ่งจะช่วยรากให้มีความเย็น ช่วยให้ดินมีโพรงอากาศไม่แน่นเกินไป แถมช่วยจัดการโรคเชื้อรา

ศัตรูพืชที่พบน้อยมาก มีปัญหาที่รบกวนอยู่บ้าง จะเป็นในส่วนของการปลูกผักบางชนิดที่ยังไม่ได้ผล เช่น แตงกวาที่มีหนูรบกวน ซึ่งแก้โดยทำค้างด้วยเส้นเอ็น พบไข่แมลงที่จะมากับวัสดุปลูกของดินซื้อ ซึ่งจำเป็นจะต้องมาหมักดินผสมปูนขาวก่อนนำไปใช้ น้ำหมักชีวภาพจะทำลายไข่ไม่ให้กลายเป็นตัวเต็มวัย หนอนบางชนิดก็จะใช้วิธีเก็บจากใบนำไปทำลาย

แม้ไม่มีพื้นฐานทางเกษตร แต่อาศัยความมุ่งมั่น ตั้งใจ ช่วยให้คุณเจริญวุฒิ สามารถปลูกผักบนดาดฟ้ามาได้อย่างต่อเนื่องกว่า ๖ ปีมาแล้ว ปัจจุบันกำลังเรียนรู้การปลูกสมุนไพรฟ้าทะลายโจร ด้านหนึ่งเพื่อช่วยในการจัดการโรคหวัด ทั้งบดให้แห่งชงเป็นชา หรือเป็นแคปซูล

ความรู้ที่มาจากการลงมือทำด้วยตนเอง ทำให้สวนผักบนดาดฟ้าแห่งนี้ยังคงเป็นส่วนหนึ่งที่เติมเต็มชีวิตคุณเจริญวุฒิได้อย่างสมบูรณ์

คุณเจริญวุฒิ ไตรสุวรรณ สถาปนิกอิสระ ต้องการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ พร้อมกับแก้ปัญหาของอาคารที่พักกลางเมืองหาดใหญ่ เริ่มผุดแนวคิดปลูกผักบนดาดฟ้าบนตึกเมื่อ ๖ ปีก่อน ด้วยความต้องการหาอะไรคลุมหลังคาไม่ให้อาคารร้อนเกินไป

บวกกับต้องการปลูกผักเพื่อบริโภคในครัวเรือน คุณเจริญวุฒิเริ่มต้นด้วยการติดตั้งโครงเหล็ก ลองใช้ระบบการปลูกผักแบบไฮโดรโปรนิกส์ ทว่าต่อมาทำไปได้สักระยะ เห็นปัญหาผลหลิตได้มากเกินไป และไม่หลากหลายตรงความต้องการในการบริโภค ซึ่งต้องการผักปรุงรสประกอบอาหารในครัว และเห็นว่าผักไฮโดรยังใช้ปุ๋ยน้ำที่เป็นปุ๋ยเคมี จึงเปลี่ยนแนวคิดมาปลูกผักอินทรีย์ในกระถางแทน

พื้นที่ดาดฟ้าประมาณ ๑๐๐ ตารางเมตร ลมไม่แรง มีเนื้อที่มากพอสำหรับกิจกรรมยามว่าง คุณเจริญวุฒิใช้โครงสร้างเหล็กเดิมสำหรับวางกระถางเล็กใหญ่เพื่อความสดวกในการดูแล ไม่ต้องก้มๆเงยๆเกินไป ปลูกผักนานาชนิด ที่จะใช้ปรุงรสเพิ่มความหลากหลายในมื้ออาหาร ผักบุ้ง ถั่วฟักยาว กระเพรา โหระพา ตะไคร้ พริก ส้มจื๊ด แตงกวา ผักน้ำ ชะอม ขจร แค ชมจันทร์ ฯลฯ ปรับเปลี่ยนไปตามฤดูกาล พร้อมติดตั้งระบบรดน้ำอัตโนมัติ ใช้ Timer ตั้งเวลาเปิดปิดน้ำในแต่ละวัน

ทำไปเรียนรู้ไป ด้วยความเชื่อว่าคิดแล้วลงมือทำ ไม่รอ การเรียนรู้จะช่วยสอนให้รู้จักธรรมชาติของผักแต่ละชนิด รู้จักโครงสร้างดินที่เหมาะสม แดดที่เหมาะสม รวมถึงการดูแล จะรดน้ำมากน้อยเพียงใดพอให้ดินชุ่ม กระถางควรจะใหญ่ หรือใช้กระบะดินแค่ไหนอย่างไร แดดร้อนมากควรจะมีสแลนคลุมตรงไหน ก้นกระถางควรจะมีมะพร้าวสับ ถ่าน เศษอิฐ ซึ่งจะช่วยรากให้มีความเย็น ช่วยให้ดินมีโพรงอากาศไม่แน่นเกินไป แถมช่วยจัดการโรคเชื้อรา

ศัตรูพืชที่พบน้อยมาก มีปัญหาที่รบกวนอยู่บ้าง จะเป็นในส่วนของการปลูกผักบางชนิดที่ยังไม่ได้ผล เช่น แตงกวาที่มีหนูรบกวน ซึ่งแก้โดยทำค้างด้วยเส้นเอ็น พบไข่แมลงที่จะมากับวัสดุปลูกของดินซื้อ ซึ่งจำเป็นจะต้องมาหมักดินผสมปูนขาวก่อนนำไปใช้ น้ำหมักชีวภาพจะทำลายไข่ไม่ให้กลายเป็นตัวเต็มวัย หนอนบางชนิดก็จะใช้วิธีเก็บจากใบนำไปทำลาย

แม้ไม่มีพื้นฐานทางเกษตร แต่อาศัยความมุ่งมั่น ตั้งใจ ช่วยให้คุณเจริญวุฒิ สามารถปลูกผักบนดาดฟ้ามาได้อย่างต่อเนื่องกว่า ๖ ปีมาแล้ว ปัจจุบันกำลังเรียนรู้การปลูกสมุนไพรฟ้าทะลายโจร ด้านหนึ่งเพื่อช่วยในการจัดการโรคหวัด ทั้งบดให้แห่งชงเป็นชา หรือเป็นแคปซูล

ความรู้ที่มาจากการลงมือทำด้วยตนเอง ทำให้สวนผักบนดาดฟ้าแห่งนี้ยังคงเป็นส่วนหนึ่งที่เติมเต็มชีวิตคุณเจริญวุฒิได้อย่างสมบูรณ์