มูลนิธิชุมชนสงขลา (Songkhla Community Foundation)

"ประชุมเครือข่ายสมัชชาพลเมืองสงขลา"

วันที่ 31 กรกฎาคม 2568  4PW สงขลาจัดประชุมเครือข่ายในพื้นที่จังหวัดสงขลา  ณ ห้องประชุมมูลนิธิชุมชนสงขลาและผ่านระบบประชุมทางไกล

มีผู้เข้าร่วม 30 คน ประกอบด้วย หน่วยงานภาครัฐ ได้แก่ สปสช.เขต 12 สช. สกร.สงขลา เกษตรจังหวัด ทสจ. สำนักงานจังหวัด สหกรณ์จังหวัด อบต.ท่าข้าม ภาคประชาสังคมได้แก่ มูลนิธิชุมชนสงขลา มูลนิธิอาสาสร้างสุข วิสาหกิจส้มจุกจะนะ เครือข่ายเกษตรกรรมทางเลือก เครือข่ายเกษตรสุขภาพจังหวัด ภาคเอกชน ได้แก่ สมาพันธ์เอสเอ็มอีไทยจ.สงขลา สมาคมสมาพันธุ์ธุรกิจการท่องเที่ยว YSF ทีม iMedCare ภาควิชาการได้แก่ สนส.มอ. คณะแพทย์ม.อ. ม.ราชภัฎสงขลา ม.หาดใหญ่ โดยมีนายชิต สง่ากุลพงศ์ กล่าวต้อนรับ

สำหรับการประชุมนี้ เป็นไปเพื่อสร้างพื้นที่ความร่วมมือในการพัฒนาระดับจังหวัดเพื่อเป้าหมายสุขภาวะหรือคุณภาพชีวิตของประชาชน บนฐานการมีส่วนร่วมเป็นหุ้นส่วนการพัฒนาขององค์กรต่างๆ โดยใช้กระบวนการนโยบายสาธารณะแบบมีส่วนร่วม ซึ่งดำเนินไปใน 2 ลักษณะ คือ เสนอเชิงนโยบายผ่านงานวิชาการ/เวทีสาธารณะ ข้อเสนอนั้นตรงไปยังผู้รับผิดชอบเชิงนโยบายระดับต่างๆ อาทิ สภาเศรษฐกิจ สภาองค์กรชุมชน งานสร้างสุขภาคใต้ และเสนอนโยบายเชิงปฏิบัติการบนฐานข้อตกลงความร่วมมือของภาคีเครือข่ายเพื่อปรับระบบสุขภาวะในพื้นที่ เช่น การทำงานร่วมกับกองทุนฟื้นฟูสมรรถภาพจังหวัดและพมจ.ในการปรับบ้านให้กับคนพิการติดเตียงสิทธิบัตรทองทั้งจังหวัด หรือการพัฒนาระบบรถรับส่งผู้ป่วยไปพบแพทย์

ประเด็นหลักที่หารือ ประกอบด้วย การแลกเปลี่ยนสถานการณ์ปัญหาใหม่ๆที่กำลังพบเจอในพื้นที่ อาทิ ปัญหาที่เกิดกับมนุษย์ ได้แก่ การติดยาของมารดาตั้งครรภ์ทำให้เด็กทารกเกิดมากลายเป็นผู้ป่วยติดยา ออทิสติกเทียม ภาวะป่วย NCDzสูงสุดในภาคใต้ การเสียชีวิตจากอุบัติเหตุ (กรณีนี้รวมปัญหานักท่องเที่ยวต่างชาติที่เข้ามาและไม่มีประกันภัย หากมีการขับรถชนคนไทยจะพบปัญหาติดตามตัวหรือหาผู้รับผิดชอบไม่ได้) ปัญหาเด็กหลุดจากระบบการศึกษา ยาเสพติด สุขภาพจิต การฆ่าตัวตายในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระ และการเป็นสังคมสูงวัย แต่ละองค์กรได้บอกเล่าการทำงานที่ผ่านมา ครอบคลุมประเด็นเศรษฐกิจ สิ่งแวดลัอม และสังคม โดยเฉพาะภาคประชาสังคม ภาคเอกชนที่มุ่งเน้นการดำเนินการบนฐานประสานเครือข่ายความร่วมมือ เชื่อมโยงประเด็นงาน ผู้คน องค์กรต่างๆ ต่อยอดจากฐานทุนทรัพยากรที่มีข้ามข้อจำกัดในด้านงบประมาณหรือการทำโครงการที่ติดขัดกับระเบียบการใช้เงินหรือลักษณะกิจกรรมที่แยกส่วน ไม่ต่อเนื่องและเชื่อมโยงกันและกัน

อาทิ มูลนิธิอนุรักษ์ป่าต้นน้ำ ทำกิจกรรมปลูกป่าร่วมกับผู้ปกครองรร.ธิดาฯ นำด้านสุขภาพมาเชื่อมโยงกับงานสิ่งแวดล้อม ทำให้เด็กในเมืองได้มีประสบการณ์ชีวิตและเห็นการเชื่อมโยงเรื่องน้ำท่วมในเมืองกับป่าต้นน้ำ สมาพันธ์ SME ต้องการหาผู้ประสานงานระดับอำเภอ และมีกิจกรรมเชื่อมโยงศิษย์เก่าโรงเรียนมัธยม พร้อมพัฒนา Platform ในการจัดเก็บข้อมูลอาชีพของสมาชิกเพื่อใช้การซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้าในกลุ่ม สร้างเศรษฐกิจหมุนเวียน พร้อมพัฒนากลไก SME FAN สร้างมิตรภาพนักธุรกิจแบบพึ่งตนเอง ช่วยเหลือกันเอง วิสาหกิจส้มจุกจะนะ ร่วมกับกศส.สร้างกระบวนการแพทย์ทางร่วมใน 3 ตำบลอำเภอจะนะ เพื่อให้ประชาชนเป็นเจ้าของสุขภาพตนเอง และใช้สภาเพื่อความเสมอภาคสร้างกระบวนการเรียนรู้ และร่วมกับเครือข่ายสร้างเสริมสุขภาพเยาวชนขับเคลื่อนงานบุหรี่ไฟฟ้าร่วมกับกองทุนสุขภาพตำบล

มูลนิธิอาสาสร้างสุข ร่วมแก้ปัญหาเด็กหลุดจากระบบการศึกษาในสงขลา 2 หมืนกว่าคน พัฒนาอำเภอสทิงพระเป็นต้นแบบแก้ปัญหาเชิงพื้นที่ และใช้แนวคิดการศึกษาแบบยืดหยุ่น 1 โรงเรียน 3 รูปแบบ

อ.เทพรัตน์ จันทพันธ์ /ม.หาดใหญ่ ผลการขับเคลื่อนสงขลาสู่การเป็นเมืองสร้างสรรค์ของยูเนสโก (UNESCO) ด้านอาหาร โดยดึงทุนทางวัฒนธรรมและความหลากหลายของอาหารในพื้นที่มาแสดงศักยภาพ สู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน เข้าสู่การผลักดันระดับชาติร่วมกับจ.น่าน, กิจกรรมสำรวจวันนัด(ตลาดนัด)ชุมชน เพื่อศึกษาความมั่นคงทางอาหารในชุมชน พร้อมแนวทางผลักดันมรดกทางวัฒนธรรมสงขลาอีกหลายประการ อาทิ เพลงเรือแหลมโพธิ์ ภาษาสะกอม ผ้าทอเกาะยอ สวนสมรม:เกษตรธาตุ 4 ไข่ครอบ ข้าวมันแกงไก่ รวมถึงส่งเสริมพันธุกรรมท้องถิ่น ได้แก่ ข้าวพื้นเมืองช่อขิง ลูกปลา

เครือข่าย YSF สงขลา สร้างอาหารสมอง เสริมอาชีพให้ชุมชน ร่วมกับผู้สูงอายุมาร่วมเรียนรู้การปลูกผัก นำผลผลิตที่ได้ไปจำหน่ายและแบ่งปันตามสัดส่วน

สปสช.เขต 12 ให้ข้อมูลในเรื่องสิทธิประโยชน์ที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ปี 68 มีเรื่อง 30 บาทรักษาทุกที่ เกิดเหตุฉุกเฉินรักษาได้ทุกแห่ง คัดกรองมะเร็งเต้านม เรื่องสายด่วนยาเสพติด สายด่วนจิตเวช คัดกรองวัณโรค คัดกรองมะเร็งปากมดลูก การตรวจคัดกรองไวรัสตับอักเสบ B และ C ล่าสุดที่อยู่ในกระบวนการคือการตรวจคัดกรองคนท้องที่ติดยาเสพติด เนื่องจากสถานการณ์คนท้องติดยาเสพติดเพิ่มมากขึ้น ทั้งนี้สิทธิประโชน์คือส่งเสริมป้องกันรักษาและฟื้นฟู ในการดูแลประชาชนทุกสิทธิ์ที่เป็นคนไทย สงขลามีปัญหาเรื่อง NCD บุหรี่ปัจจัยเสี่ยง และอุบัติเหตุ ควรส่งเสริมในเรื่องส่งเสริมสุขภาพสงขลาจะอยู่ต่ำสุดในทุกสถานการณ์สุขภาพ เนื่องจากเป็นสังคมที่เป็นเขตเมืองทำเรื่องการส่งเสริมสุขภาพได้ยาก เช่น หาดใหญ่ การฉีดวัคซีน การคัดกรองต่างๆ ที่ต่ำกว่าเกณฑ์ ซึ่งควรจับเรื่องการส่งเสริมสุขภาพในทุกเครือข่าย ปัญหาสำคัญอื่นๆ คือเรื่องมะเร็งเต้านมเป็นภาวะในผู้หญิงที่ตายสูง และในผู้ชายมะเร็งปอด มะเร็งที่พบเยอะและคัดกรองได้คือมะเร็งตับ เกิดจากไวรัสตับอักเสบ คนที่เกิดหลังปี 2535 มีวัคซีนป้องกันแล้ว แต่หากเกิดก่อนไม่มีวัคซีนป้องกัน โดยประชาชนสามารถเข้าไปเช็คสิทธิการรักษา สปสช.ได้ในแอพพลิเคชั่นเป๋าตังค์

มูลนิธิชุมชนสงขลาร่วมกับกองทุนฟื้นฟูสมรรถภาพจังหวัด มทร.ศรีวิชัย พมจ. ปรับบ้านให้กับคนพิการติดเตียงสิทธิบัตรทอง ร่วมกับม.ราชภัฎสงขลาวิจัยเชิงพื้นที่พัฒนารูปแบบการจัดรถรับส่งผู้ป่วยไปยังโรงพยาบาล และร่วมกับกองทุนฟื้นฟูจังหวัดกรณีการเดินทางข้ามอำเภอ ร่วมกับกองทุน gef เก็บข้อมูลผลกระทบชายฝั่งจังหวัดสงขลา เพื่อรับมือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ  และสรุปบทเรียนเฝ้าระวังน้ำท่วมร่วมกับเครือข่ายสงขลาสู้ภัยน้ำท่วม

เครือข่ายเกษตรกรรมทางเลือก ขับเคลื่อนประเด็นอาหารโดยใช้เรื่องอาหารเป็นตัวเชื่อมโยง ขยับการทำงานกับ รพ.สต. - อสม. วางเป้าไว้ปีละ 100 คน ร่วมกับสมาคมสมาพันธ์เอสเอ็มอีไทย โดยอบรมผู้ประกอบการ มุ่งเป้าที่เกษตรกร ตอนนี้เริ่มที่สงขลา สตูล และจะขยายที่ 3 จังหวัด ปีหน้าจะมีการพัฒนาพื้นที่ในการจัดเรื่องเมล็ดพืชพันธุ์ในการฟื้นฟูภูมิปัญญา ขึ้นทะเบียนพืชพื้นถิ่น โดยนำร่องที่จังหวัดสงขลาในการขึ้นทะเบียนทุเรียนพื้นบ้าน

สกร.สงขลา มีการประชุมให้กับอาจารย์รุ่นละ 120 คน สิ่งที่ต้องทำให้กับเด็กคือลดภาวะซึมเศร้า และกรมมีเป้าหมายให้เด็กสามารถใช้ชีวิตอยู่อย่างปกติได้ สกร.รับผิดขอบในกลุ่มเด็กปกติ นักศึกษาพิการ และนักศึกษาเร่ร่อน เป็นอีกปัจจัยในการส่งเสริมการศึกษา เน้นการส่งเสริมอาชีพให้กับประชาชน และเน้นสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติด-บุหรี่ไฟฟ้า จัดให้ความรู้ในสถานศึกษา 16 อำเภอ หลักสูตรดูแลผู้สูงอายุ ที่สามารถประกอบอาชีพได้ ในทุกตำบลมีการส่งเสริมในเรื่องอื่นๆ ด้วย

และมีการเตรียมจัดงานสมัชชาพลเมืองสงขลาปี 2568 ที่จะมีขึ้นในวันที่ 27-28 สิงหาคม ณ โรงแรมนิวซีซั่นและเซนทรัลเฟรสติวัล หาดใหญ่ โดยวันที่ 27 จัดร่วมกับโครงการหุ้นส่วนทางสังคม พมจ. จะเป็นการรายงานผลการดำเนินงานในรอบปี และวันที่ 28 จัดร่วมกับงานมหกรรมวิชาการกองทุนฟื้นฟูสมรรถภาพจังหวัด กำหนดเป้าหมายร่วมในปี 2569 สงขลาสู่เมืองสุขภาวะ